Nằm trên đường 20 quyết thắng huyền thoại, có một địa điểm du lịch tâm linh biểu tượng cho sự hy sinh anh dũng, chiến đấu kiên cường của thế hệ thanh niên xung phong mang tên hang Tám Cô. Nơi đây gắn liền với nhiều câu chuyện huyền bí của một thời kì lịch sử anh hùng.

Vị trí hang Tám Cô

Hang Tám Cô, tên chính thức là hang 8 Thanh niên xung phong, là di tích lịch sử gắn liền với việc 8 thanh niên xung phong gồm 4 nam, 4 nữ hi sinh trong chiến tranh kháng chiến chống Mỹ.

Hang Tám Cô thuộc xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, tại km 16 nằm trên con Đường 20 - Quyết Thắng huyền thoại. Hang cách ngã tư với đường Hồ Chí Minh cỡ 3 km hướng Tây Nam.

Huyền thoại hang Tám Cô

Trong khói lửa chiến tranh, nhằm quyết tâm mở đường bảo vệ dân tộc, từng mét đường đã trộn lẫn cùng với máu xương của các chiến sĩ bộ đội Trường Sơn. Để rồi khi đất nước bình yên, những tượng đài, đền tưởng niệm, bia đá được dựng lên nhằm khắc ghi chiến công và sự hy sinh anh dũng của các anh hùng, liệt sĩ.

Hơn 50 năm trước, trong cuộc chiến tranh ác liệt chống Mỹ để bảo vệ dân tộc, tại km 16 có hang núi sâu 20m, rộng khoảng 10 thuận lợi cho các bộ đội và TNXP trú ẩn. Cạnh hang động là một trạm giao liên, mỗi đợt có 8 người thay nhau. Có những đợt, trạm tiếp quản là 8 cô gái hoạt bát, vui vẻ nên người dân yêu quý đặt tên là hang Tám cô.

Vào ngày 14/11/1972, trong lúc các lực lượng đang làm nhiệm vụ san lấp hố bom khôi phục giao thông sắp hoàn thành thì có báo động máy bay Hoa Kỳ oanh tạc, các chiến sĩ trong đơn vị đã kịp rút về hầm trú ẩn, 8 thanh niên xung phong  gồm 4 nam 4 nữ chỉ kịp chạy vào trú ẩn tại hang đá, không may khối đá rất lớn lăn xuống bịt kín cửa hang. Ngay lập tức chỉ huy Đội thanh niên xung phong 25 và Binh trạm 14 đã tìm mọi biện pháp để cứu đồng đội nhưng phương tiện cứu trợ ít ỏi, thô sơ, và thời gian chiến tranh cấp bách nên không thể cứu được 8 thanh niên xung phong trong hang.

Hang Tám Cô, tám thanh niên xung phong mãi mãi là một phần lịch sử của đường Hồ Chí Minh huyền thoại, là một phần lịch sử của cuộc đấu tranh bảo vệ tổ quốc.

Những câu chuyện kì diệu tại hang Tám Cô

Câu chuyện được anh Vy,trưởng ban quản lí đền tưởng niệm kể lại: Trước cửa hang thường mọc cây chuối rừng, cứ đến ngày giỗ của 8 liệt sỹ TNXP, cây chuối rừng trước cửa hang này lại trổ buồng ra trúng 8 nải. Chuyện cây chuối rừng có buồng trổ 8 nải không chỉ một lần mà lặp đi, lặp lại. Những cây chuối luôn xanh tốt như sức trẻ bền bỉ của những thanh niên trai tráng nằm lại nơi đây.

Rồi chuyện tắc kè đẻ 8 trứng. Trong Đền tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Đường 20 - Quyết Thắng có một đôi tắc kè đến trú ẩn. Có một hôm, cán bộ quản lý phát hiện tắc kè đẻ đúng 8 quả trứng. Một thời gian, từ 8 quả trứng nở ra 8 chú tắc kè con, không hỏng một quả nào. Những người đến viếng đền bất ngờ về sự trùng hợp ngẫu nhiên ấy.

Đã gần 50 năm đã qua đi kể từ ngày 8 thanh niên xung phong hy sinh ở hang Tám Cô, người dân Việt Nam luôn khắc ghi chiến công và tưởng nhớ đến các Liệt sỹ. Tên tuổi của họ đã trở thành huyền thoại trên tuyến Đường 20 – Quyết Thắng.