Lễ hội đua thuyền sông Kiến Giang là một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc của tỉnh Quảng Bình, được tổ chức thường niên vào ngày 2 tháng 9 hàng năm, thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương tham gia. Lễ hội diễn ra trên dòng sông Kiến Giang thơ mộng, uốn lượn qua những làng quê thanh bình, mang đậm bản sắc văn hóa của người dân nơi đây.
Sông Kiến Giang là một phụ lưu của sông Nhật Lệ, dài khoảng 58km. Dòng Kiến Giang bắt nguồn từ dãy Trường Sơn, qua vùng núi An Mã, chở nặng phù sa cho đồng bằng hai huyện là Lệ Thủy và Quảng Ninh sau đó nhập vào phá Hạc Hải rồi đổ ra sông Nhật Lệ.
Lễ hội đua thuyền sông Kiến Giang có lịch sử lâu đời, xuất phát từ hội bơi đua của làng quê Lệ Thủy. Tương truyền rằng ngày trước, vào mỗi dịp hè, dòng sông Kiến Giang lại khô cạn nước, trơ cả đáy do hạn hán. Tuy nhiên cứ đến tháng 8 hằng năm, nơi đây lại có mưa lớn, nước sông cứ thế dâng lên đầy ắp, ruộng đồng ngập nước, công việc đồng áng cũng trở nên thuận lợi hơn. Nước mưa lũ cũng cuốn trôi sâu bọ đi, mang phù sa đến bồi đắp cho mùa vụ. Chính vì vậy, người dân khắp nơi hân hoan mở hội đua thuyền để ăn mừng, đồng thời cũng là dịp để trai gái thi thố tài năng, rèn luyện sức khỏe và cầu mong một năm làm ăn thuận lợi, mùa màng bội thu.
Sau khi đất nước ta giành thắng lợi Cách Mạng Tháng 8 năm 1945, vào ngày 02/09/1946, người dân Lệ Thủy đã tổ chức lễ hội đua thuyền quy mô cấp huyện để ăn mừng Tết Độc Lập. Và cứ thế vào dịp Quốc Khánh hằng năm, dòng sông Kiến Giang lại vang dội tiếng hò reo của cổ động viên với những màn đua thuyền quyết liệt. Lễ hội đua thuyền truyền thống Quảng Bình hình thành từ đó và trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu của nhân dân nơi đây.
Lễ hội đua thuyền sông Kiến Giang thường được tổ chức trong 1 ngày, với sự tham gia của các đội đua đến từ các xã, phường trong huyện Lệ Thủy. Các đội đua sẽ thi đấu ở nhiều nội dung khác nhau, như: đua thuyền nam, đua thuyền nữ, đua thuyền cào…
Đường đua trên sông Kiến Giang cũng là một thử thách lớn đối với các đội đua. Thông thường, đội nam sẽ phải hoàn thành quãng đường dài khoảng 24km và đội nữ là 15km. Quãng đường đua của các đội nam sẽ bắt đầu từ Ngã ba Mũi Viết lên đến cồn nổi ở thôn Xuân Bồ, sau đó quay trở lại vạch đích ở khu vực cầu Xuân Phong. Đối với nữ thì quãng đường sẽ ngắn hơn, lộ trình thi đấu cũng tương tự nhưng sẽ trở đầu ở đoạn ngoẹo cổ cò. Đoạn cua đầu chính là thời điểm gay cấn nhất cuộc đua vì lúc này là cơ hội để một số đội vượt lên chiếm ưu thế. Tuy nhiên cũng tiềm ẩn khá nhiều rủi ro vì đã có không ít thuyền bị chìm tại nơi này.
Trước khi lễ hội diễn ra, các đội đua sẽ tập luyện miệt mài để chuẩn bị cho ngày thi đấu. Vào ngày hội, hai bên bờ sông Kiên Giang được người dân và du khách đến chật kín, tiếng reo hò cổ vũ vang dội cả một vùng. Các đội đua thi đấu hết mình, tạo nên bầu không khí sôi động và náo nhiệt. Những chiếc thuyền được lựa chọn để thi đấu phải là thuyền có chất lượng tốt nhất, được đóng chắc chắn và lau chùi sạch sẽ. Trưởng thôn còn đưa thuyền đi cúng bái để cầu thần linh cho lễ hội diễn ra suôn sẻ và đoàn đua của thôn mình sẽ giành được chiến thắng.
Sau khi các nội dung thi đấu kết thúc, ban tổ chức sẽ tiến hành trao giải cho các đội đua đạt thành tích cao. Lễ hội đua thuyền sông Kiến Giang là một nét đẹp văn hóa truyền thống cần được bảo tồn và phát huy. Lễ hội không chỉ góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho người dân địa phương, mà còn là điểm đến hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
>>>Top lễ hội đặc sắc ở Quảng Bình.
Lễ hội đua thuyền không chỉ là một hoạt động thể dục thể thao, mà còn là dịp để người dân địa phương thể hiện tinh thần đoàn kết, ý chí quật cường và lòng yêu quê hương đất nước. Lễ hội cũng là dịp để quảng bá du lịch, giới thiệu nét đẹp văn hóa của vùng đất Quảng Bình đến với du khách thập phương.
Ngày 27-8-2019, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã ký quyết định công bố danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia cho Lễ hội đua, bơi thuyền trên sông Kiến Giang, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.
Lễ hội đua thuyền sông Kiến Giang là một nét đẹp văn hóa độc đáo của vùng đất Quảng Bình. Lễ hội không chỉ mang giá trị tinh thần to lớn, mà còn góp phần thúc đẩy du lịch địa phương phát triển. Nếu có dịp đến với Quảng Bình, du khách hãy nhớ đến tham gia lễ hội đua thuyền sôngKiến Giang để trải nghiệm không khí sôi động và náo nhiệt của lễ hội, cũng như khám phá nét đẹp văn hóa của người dân nơi đây. Bên cạnh tham gia lễ hỗi, bạn có thể kết hợp tham quan một số địa điểm du lịch nổi tiếng xung quanh Lệ Thủy như Chùa Hoằng Phúc, Nhà Lưu Niệm Đại Tướng Võ Nguyên Giáp, Suối Khoáng Bang,...
Cần tư vấn du lịch Quảng Bình, Liên hệ tại đây nhé!