Đường Trường Sơn hay đường mòn Hồ Chí Minh là một tuyến Hậu cần chiến lược bao gồm mạng lưới giao thông quân sự, chạy từ lãnh thổ miền Bắc Việt Nam vào tới lãnh thổ miền Nam Việt Nam. Phía đông Trường Sơn đi qua miền Trung Việt Nam và phía tây Trường Sơn, có đoạn đi qua hạ Lào, Campuchia. Đây là tuyến đường quan trọng trong công cuộc giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. 

Quá trình hình thành tuyến đường

Hiệp định Geneva năm 1954 chia cắt đất nước, miền Bắc bước vào thời kỳ xây dựng xã hội chủ nghĩa và trở thành hậu phương cho miền Nam. Tuy nhiên, cuộc chiến ở miền Nam đòi hỏi một tuyến đường vận chuyển hiệu quả hơn. Con đường mòn Trường Sơn, từng được sử dụng trong kháng chiến chống Pháp, trở nên quá hạn hẹp. Những chuyến xe thồ và gùi lương thực không thể đáp ứng nhu cầu chi viện ngày càng lớn của cách mạng miền Nam.

Ngày 19/5/1959, kỷ niệm sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ Chính trị Trung ương Đảng quyết định thành lập Đoàn công tác đặc biệt, với 500 cán bộ, chiến sĩ đầu tiên. Nhiệm vụ của Đoàn là xây dựng tuyến chi viện chiến lược, đưa nhân lực, vật lực từ miền Bắc vào hỗ trợ cách mạng miền Nam, đồng thời góp phần vào cuộc đấu tranh giành độc lập của Lào và Campuchia.

Ra đời vào tháng 5/1959, mang phiên hiệu Đoàn 559, con đường được khai sinh đúng ngày sinh của Bác Hồ. Bởi vậy, nó được đặt tên là Đường Hồ Chí Minh, một cái tên đầy tự hào. Từ đó, Đường Trường Sơn được biết đến với cái tên Đường Hồ Chí Minh, trở thành huyền thoại sống về ý chí, trí tuệ và bản lĩnh phi thường của quân dân Việt Nam.

Con đường Hồ Chí Minh trong lòng Quảng Bình

Đoạn đường Hồ Chí Minh xuyên qua Quảng Bình với chiều dài 285 km, uốn lượn theo bờ biển Đông, kết nối 6 địa danh: Tuyên Hoá, Quảng Trạch, Bố Trạch, Lệ Thuỷ, Quảng Ninh và Đồng Hới. Hệ thống giao thông tại đây gồm cả tuyến đường dọc và đường ngang. Trong đó, Đường 15A, tuyến đường song song với Quốc lộ 1A, đi qua Quảng Bình từ Tân Đức (Tuyên Hoá) đến Khe Gát (Bố Trạch). Tại Khe Gát, Đường 15A chia thành hai nhánh: nhánh phía Tây đến dốc Dân Chủ (Lệ Thuỷ) và nhánh phía Đông đến Bến Quan (Quảng Trị).

Tuyến đường Hồ Chí Minh qua Quảng Bình là tuyến đường huyết mạch nối liền miền Bắc với miền Nam trong cuộc khách chiến chống Mỹ.  Ra đời trong thời kỳ kháng chiến nên tuyến đường hứng chịu biết bao bom đạn chống phá ác liệt của Mỹ. Là nơi vận chuyển hàng triệu tấn vũ khí, lương thực, thuốc men cùng hàng vạn cán bộ, chiến sĩ và thanh niên xung phong ra tiền tuyến, góp phần to lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc.

Trải qua bao thời kì, tuyến đường đã ghi dấu biết bao kỉ niệm của dân tộc Việt Nam. Tạo nên lịch sử hào hùng và các thành tích vẻ vang cho đất nước. Ngày nay, trong thời kì hòa bình tuyến đường trở thành huyết mạch giao thông quan trọng của tỉnh. Nơi gìn giữ những dấu tích lịch sử - văn hóa như hang Tám Cô, sân bay dã chiến Khe Gát, bến phà Xuân Sơn..

Quảng Bình còn là điểm du lịch hấp dẫn với những địa danh nổi tiếng như Động Phong Nha, Động Thiên Đường, động Tiên Sơn… thu hút du khách trong và ngoài nước. Đến Quảng Bình, du khách chạy đi trên con đường Hồ Chí Minh huyền thoại, ngắm nhìn khung cảnh thiên hùng vĩ, có lẽ chúng ta không bao giờ nghĩ rằng nơi đây từng là tuyến đường trọng điểm hào hùng in dấu lịch sử một thời.